terug
Hoe kunnen we u helpen?

Meniscus operatie

De knie heeft twee menisci, die aan de binnen- en buitenkant van de knie tussen het bovenbeen en onderbeen liggen. De functie van de meniscus in de knie bestaat uit het vermogen van de knie schokken op te vangen, stabiliteit en smering aan het gewricht te geven. Voor een volledig functionerende knie, bijvoorbeeld bij sporten met draaibewegingen zijn de menisci zeer belangrijk. Een meniscus bestaat uit veerkrachtig (stug rubberachtig) weefsel. Doordat een meniscus voor het grootste deel niet doorbloed is, heeft een meniscus weinig genezingstendens. Een scheur in een meniscus zal daarom meestal niet genezen. Indien technisch mogelijk zal een meniscusscheur gehecht worden om deze voor de knie te behouden. Dit is echter slechts in een klein percentage mogelijk.

Ik heb klachten

Wat is een meniscus?

Een meniscus is een halve cirkelvormige en wigvormige kraakbeenstructuur tussen het boven- en onderbeen. De buitenrand van de meniscus is dik en de binnenrand dun. Het vult de ruimte op tussen het enigszins platte gewrichtoppervlak (plateau) van het onderbeen (tibia) en de bolvormige contour van het bovenbeen (femur). Door haar vorm en positie geeft een meniscus stabiliteit aan de knie. De mediale meniscus (binnenzijde) is groter en minder beweeglijk als de laterale (buitenzijde). Aan de buitenkant liggen de menisci vast aan het kapsel van de knie. Omdat de mediale meniscus minder mobiel is scheurt deze eerder dan de laterale meniscus. Met name als de stabiliteit van de knie door een bandletsel afneemt loopt de meniscus meer kans te scheuren. Door veroudering neemt de veerkracht van het kraakbeen van de meniscus af, waardoor deze ook eerder de neiging heeft te scheuren.

  • De mediale meniscus is groter dan de laterale. De meeste schokabsorptie door de menisci vindt echter plaats door de laterale meniscus.
  • Tijdens het lopen verschuift de druk op de menisci met een toename van 2-4 maal het lichaamsgewicht.
  • Tijdens joggen kan de druk op de menisci zelfs 6-8 maal het lichaamsgewicht toenemen. Bij specifieke bewegingen zelfs nog veel meer.


Als de menisci worden verwijderd neemt de druk op het kraakbeen van de gewrichtsoppervlakken toe met meer dan 200 tot 400%. Deze verhoogde druk resulteert, afhankelijk van het gebruik, in vroegtijdige slijtage. Dus bij jonge patiënten zullen we proberen de meniscus zoveel mogelijk te behouden. Beperkt een voetballer zich na een volledig verwijderde meniscus tot rustige sporten zonder extreme draaimomenten, dan kan de knie gedurende tientallen jaren in een goede conditie blijven. Bij deze partiële meniscusverwijdering, waarbij qua volume meestal slechts tussen de 10 en 40% wordt weggehaald, treden meestal geen gevolgen op latere leeftijd op. Vroeger toen nog geen kijkoperaties werden verricht, werd meestal de hele meniscus weggehaald. Al veel patiënten hebben door deze operaties in de jaren 60 en 70 slijtage van de knie (gonarthrosis) opgelopen waardoor soms al na 20 -30 jaar een knieprothese geplaatst moest worden.

Wat is een meniscusletsel?
Uw orthopedisch chirurg zal u vragen wanneer u voor de eerste keer last kreeg van uw knie. Meestal geeft de beweging die aanleiding gaf tot de klachten een aanwijzing waar en welke meniscusscheur is opgetreden. Er bestaan vele typen scheuren van de meniscus en meestal genezen deze niet spontaan. Afhankelijk van de uitgebreidheid, plaats van de scheur en de belasting die de knie ondergaat heeft u klachten.

De volgende type scheuren worden gezien:

  • Longitudinale
  • Bucket-handle, wel of niet verplaatst
  • Dwarse
  • Visbek
  • Flapscheur
  • Degeneratieve (slijtage op hogere leeftijd)

Slechts de longitudinale, in de lengterichting, scheuren aan de buitenrand van de kapselaanhechting, waar de meniscus nog doorbloed is, kunnen met goed resultaat gehecht worden als de banden tenminste intact zijn. Soms zijn meniscusscheuren klein en stabiel. Ze behoeven geen behandeling als patiënt geen klachten heeft. Indien er klachten door een kapotte meniscus worden veroorzaakt, is het nodig om ter voorkoming van slijtage de meniscus te opereren en partieel (gedeeltelijk) te verwijderen.

Wat zijn de symptomen van een kapotte meniscus? 

Bij een acute verdraaiing van de knie kan de meniscus beschadigd raken. Vooral bij sportletsels kan de meniscus acuut scheuren. De symptomen bestaan dan uit zwelling, pijn en beperkte functie van de knie. Als een deel van de meniscus inklemt tussen het gewricht kan de knie tijdelijk of langere tijd op slot raken. Ook kan de meniscus door veroudering verzwakken waardoor spontaan kleine scheurtjes kunnen ontstaan. Meestal betreft oudere patiënten die, zonder zich te herinneren een verkeerde beweging gemaakt te hebben, last hebben van deze slijtage/verouderingsscheuren van de meniscus. Pijn is soms het enige symptoom en treedt dan vaak op bij onverwachte bewegingen. Ook de draaibeweging bij het uit de auto stappen is vaak pijnlijk. De knie is soms wel tijdelijk of langere tijd gezwollen en zit een enkele keer ook op slot.

Ik heb al een afspraak

Hoe wordt de diagnose van een meniscusletsel gesteld?

Uw orthopedisch chirurg zal eerst een anamnese afnemen. Vragen omtrent de toestand van de knie en wanneer er pijn en/of zwelling optreedt zijn vaak richtinggevend voor de diagnose. Vervolgens worden bij het lichamelijk onderzoek verschillende testen uitgevoerd. Behalve op zwelling van de knie zal uw specialist letten op de spieromvang van uw bovenbeen symmetrisch is, bij forse klachten wordt het been ontlast en waardoor de spieromvang afneemt. Ook zal gekeken worden of er drukpijn ter plaatse van de gewrichtsspleet is. Verder zal de McMurray- en de Apley-test worden uitgevoerd. Hierbij wordt het onderbeen t.o.v. het bovenbeen gedraaid terwijl de knie wordt gestrekt en gebogen. Bij een klikje is de eerste test positief en bij de tweede test als de patiënt pijn bij de gewrichtsspleet ervaart. Op de röntgenfoto kunnen slijtage, botbreuken en soms losse fragmenten worden gezien. Indien er nog twijfel bestaat over de diagnose kan een MRI-onderzoek (onderzoek met magneetgolven) gedaan worden. Hierop kan de meniscus goed worden beoordeeld. Tevens kunnen de banden en in iets mindere mate het kraakbeen worden gevisualiseerd. Voor meniscus- en bandletsels is het MRI-onderzoek voor ongeveer 80-95% betrouwbaar.

De behandeling

Hoe wordt een gescheurde meniscus behandeld? Afhankelijk van onderstaande factoren zal uw specialist kiezen voor een bepaalde therapie

  • Activiteitenniveau en leeftijd van de patiënt
  • Plaats en type van de meniscusscheur
  • Hoe het letsel was ontstaan
  • Symptomen van de meniscusscheur
  • Andere omstandigheden van de knie, zoals slijtage, stand van het been etc.


Behandeling zonder meniscus operatie

Indien een kapotte meniscus geen klachten veroorzaakt hoeven er geen maatregelen genomen te worden. Kleine scheurtjes kunnen bovendien genezen. Een afwachtend beleid met eventueel tijdelijke rust is vaak bij geringe klachten voldoende. Zwelling en pijn zijn echter ongunstige tekenen. Soms hoeft een meniscusletsel maar incidenteel klachten te geven, bijvoorbeeld bij bepaalde bewegingen zoals bij sporten. Meestal verdwijnen de klachten niet en is een operatie gewenst.

Ik wacht op mijn operatie

Meniscus operatie

Een meniscus operatie kan noodzakelijk zijn als:

  • De klachten fors zijn en langer duren dan twee tot drie maanden.
  • Er slotklachten zijn
  • Bij actieve sporters
  • Als er tevens een voorste kruisbandletsel bestaat, omdat bij een instabiele knie meestal de scheur van de meniscus groter wordt.


Kijkoperatie en schoonmaken gescheurde meniscus

Een meniscus operatie gebeurt altijd via een arthroscopie (kijkoperatie). Meestal kan de patiënt dezelfde dag weer naar huis. Middels een paar kleine steekopeningen van 5-6 mm kan de operatie worden verricht. Met mini-kniptangetjes en een roterende kleine shaver wordt het defecte weefsel van de meniscus verwijderd. Vaak wordt niet meer dan 20 % van het volume van de meniscus verwijderd, zodat de patiënt er in de toekomst geen nadelige gevolgen aan hoeft over te houden. Complete verwijdering is zelden nodig. Meestal is er nog genoeg weefsel van de meniscus stabiel genoeg om ongemoeid te laten. Volledige resectie van de meniscus leidt na jaren vaak tot slijtage van het deel van de knie dat was verwijderd.

Hersteloperatie van de meniscus

Hechten 

Als de meniscus langs de buitenrand in de buurt van haar aanhechting met het omgevende kapsel van de knie is losgescheurd kan deze weer worden teruggehecht. Niet altijd geeft dit op langere termijn goede resultaten. Soms moet bij blijvende klachten alsnog een deel van de meniscus worden verwijderd. De fixatie van de meniscus kan met hechtingen worden verricht, maar ook oplosbare plugjes kunnen gebruikt worden.

Van de patiënten waarvan de meniscus is gehecht geeft 85% aan dat zij één jaar na operatie veel of volledig hersteld zijn van klachten. Bovendien geeft 79% aan dat pijnklachten (erg) veel zijn verminderd. Patiënten hebben na de operatie beduidend minder moeite met het uitvoeren van activiteiten. 

Wilt u meer weten waarom ViaSana veel waarde hecht aan wat u als patiënt vindt van uw behandelresultaat? Kijk dan op Mijn ViaSana resultaat.

Wilt u meer weten over de resultaten van deze operatie, bekijk dan de resultaten pagina


Meniscus transplantatie

Een kapotte meniscus kan vervangen worden door een donortransplantaat (van een overleden persoon). 

Deze operatie is nog experimenteel en vergt veel tijd voor het herstel. De resultaten zijn nog niet goed genoeg om deze standaard bij iedere patiënt uit te voeren. Tegenwoordig worden ook studies gedaan naar het gebruik van collagene meniscus (bindweefselmal) die dient als een biologische omgeving, waarbinnen nieuw kraakbeenweefsel in de vorm van een meniscus door het eigen lichaam gevormd wordt. Ook deze methode is nog niet voor algemeen gebruik, omdat de resultaten nog niet goed genoeg zijn.

Ik ben al geopereerd

Nabehandeling van een meniscusscheur zonder operatie

De nabehandeling van een kleine en weinig klachten veroorzakende meniscusletsel kan volstaan met een aantal maatregelen:

  • Tijdelijk gebruik maken van elleboogskrukken
  • Een oefenprogramma zonder draaibewegingen
  • Terugkeer normale activiteiten binnen 6 weken
  • Indien klachten blijven bestaan alsnog een arthroscopie (kijkoperatie)


Arthroscopische resectie van de meniscus

Na een arthroscopische partiele verwijdering van de meniscus is de herstelperiode als volgt:

  • Eerste paar dagen tot een week elleboogskrukken tijdens lopen
  • Oefeningen voor de functie van de knie
  • Krachtoefeningen als de zwelling is verdwenen
  • Na 4-6 weken hervatten van alle sportactiviteiten


Meniscusherstel operatie

Na een meniscusherstel operatie zijn er meer maatregelen te nemen als na partiele resectie. De meniscus moet gedurende de helingperiode van 3 tot 6 maanden niet onnodig belast worden. Een meniscus is in tegenstelling tot bijvoorbeeld de huid slecht doorbloed, waardoor de genezing veel langer duurt. Als er tegelijkertijd ook een kruisbandletsel bestaat, moet deze ook hersteld worden.

  • Gedeeltelijk belasten van de knie de eerste 1-2 maanden
  • Maximale buiging en strekking van de knie is niet toegestaan is pas na 3 maanden toegestaan
  • Krachtoefeningen na 2 maanden
  • Actieve sportbeoefening niet voor de eerste 4-6 maanden
  • Indien een kruisbandoperatie tevens plaats vindt wordt het tempo van de nabehandeling meestal door de meniscushechting bepaald

Informatie voor professionals

Als één van de grootste orthopedische ZBC's van Nederland is ViaSana constant op zoek naar de beste zorg voor haar patiënten. Vanuit ons perspectief om te blijven professionaliseren willen wij ook de interactie met u verbeteren. Daarom vindt u op deze pagina meer informatie over zaken die voor u relevant zijn:

Informatie voor huisartsen

Informatie voor fysiotherapeuten

Ervaringen van patiënten met knieklachten

Joop  Derks

Joop Derks
Knieprothese

Ingrid  Rosmalen

Ingrid Rosmalen
Voorste kruisbandoperatie

Anne  van Els

Anne van Els
Voorste kruisbandoperatie

Thijs  Daandels

Thijs Daandels
Kijkoperatie knie

Leo  van der Sanden

Leo van der Sanden
Knieprothese

Herkenbare klachten? Laat ons u vrijblijvend adviseren op basis van uw persoonlijke situatie

Welcome at ViaSana

Our website is regularly visited by people from abroad.
We are currently investigating what kind of visitors these are.
Please answer the question below: