Heupprothese
Herkent u dit?
- Pijnklachten die u belemmeren in het dagelijks functioneren
- Wandelen en (trap)lopen gaat moeizaam
- Uw heupgewricht is stijf
Een heupprothese; wat houdt het in?
Pijnklachten vormen de voornaamste reden waarom patiënten een heupprothese operatie ondergaan. De pijn is soms zo ernstig dat u belemmerd wordt in uw normale dagelijkse activiteiten. U kunt bijvoorbeeld geen lange afstanden meer wandelen en moet soms zelfs een stok gebruiken. Traplopen gaat zeer moeizaam en is soms zelfs onmogelijk. Het heupgewricht wordt bovendien stijf, waardoor het moeilijk wordt om zelf sokken en schoenen aan te trekken. Al deze dagelijkse activiteiten kunt u weer gewoon uitvoeren als u volledig hersteld bent van de operatie. De heupprothese zal dus een belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van uw leven.
Uw prothese in het kwaliteitsregister
Alle gegevens over uw gewrichtsprothese en over de behandeling komen in de Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten, de LROI. Dit register geeft informatie over de kwaliteit van de prothesen en over de kwaliteit van de behandelingen. In het geval dat een bepaald type gewrichtsprothese ernstige problemen veroorzaakt, dan kan de LROI laten zien welke ziekenhuizen of klinieken deze prothesen hebben geplaatst. De LROI informeert deze ziekenhuizen of klinieken. Elk ziekenhuis of kliniek neemt op haar beurt contact op met de patiënten die deze prothese hebben.
Als u niet wilt dat uw gegevens worden opgenomen in de LROI, dan kunt u dat aangeven bij de orthopedisch chirurg. Uitgebreidere informatie vindt u op www.lroi.nl
Voorbereiding op de operatie ▶
In deze video komt u te weten wat u kunt:
- doen ter voorbereiding op de operatie;
- verwachten direct na de operatie;
- verwachten als u eenmaal thuis bent.
Op de pagina voorbereiden op de operatie leest u alles wat u in de dagen voor de operatie moet doen. Denk bijvoorbeeld aan nuchter zijn, innemen van medicatie en het doucheprotocol. Als u gepland wordt voor een operatie krijgt u deze informatie ook in een folder mee naar huis.
Spieren versterken voor operatie ▶
Bewegen is essentieel bij artrose. Door beweging onderhoudt u de voeding van het kraakbeen en versterkt u de spieren rondom het heupgewricht. Daarnaast bevordert bewegen en met een goede conditie de operatie ingaan, het herstel na de operatie. De dosering is wel belangrijk. Het is verstandig:
- iedere dag 30 tot 45 minuten te fietsen. Als dat niet gaat is drie keer per dag 10 minuten ook goed;
- meerdere keren per dag een klein stukje te lopen. Het is beter om vier keer een kwartier te wandelen, dan één keer een uur.
Hieronder vindt u oefeningen, die goed zijn om te doen, als voorbereiding op de revalidatie. De oefeningen mogen pijn doen, maar de pijn moet acceptabel zijn (minder dan 5 op schaal van 10). Als uw knie dik en warm wordt of de pijn boven de 5 komt, is het verstandig de belasting te verminderen.
1A | Been achterwaarts
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen.
Als het goed gaat kunt u de oefeningen verzwaren met oefening 1B.
1B | Been achterwaarts met elastiek
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen.
2 | Been zijwaarts heffen
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen.
Als de oefening goed gaat kunt u het verzwaren door het aantal herhalingen te verhogen.
3A | Opstaan vanaf tafel
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen. Als het goed gaat kunt u de oefeningen verzwaren met oefening 3B.
3B | Opstaan vanuit stoel
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen.
4A | Bruggetje
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen. Als het goed gaat kunt u de oefeningen verzwaren met oefening 4B.
4B | Buikspier via de benen
Probeer 2 tot 3 series van 10 tot 15 herhalingen.
Oefenen met krukken lopen ▶
Het is belangrijk voor de operatie alvast te oefenen met krukken te lopen.
Het plaatsen van de heupprothese
Het plaatsen van een heupprothese is een grote operatie. De operatie duurt gemiddeld een tot anderhalf uur.
Er wordt een snede gemaakt van ongeveer 10 tot 15 cm aan de buitenzijde van uw heup.
Eerst wordt er een snede gemaakt aan de buitenzijde van uw heup. Daarna snijdt de orthopedisch chirurg het gewrichtskapsel aan de achterkant in, zodat het gewricht zichtbaar wordt. De slechte heupkop wordt uit de kom ontwricht en verwijderd.
Na enkele voorbereidende handelingen, kan de orthopedisch chirurg een goed passende prothese plaatsen. Zo wordt de heupkom met speciale raspen bewerkt, zodat de prothese component perfect in de kom zal passen. Het kanaal in het bovenbeen wordt eveneens met speciale raspen bewerkt, zodat de te plaatsen heupprothese component nauw zal aansluiten in het dijbeen. De totale heupprothese bestaat uit een keramische of cobaltchrome kop en een polyethylene (plastic) kom. De prothese steel is van metaal.
Door een proefprothese te plaatsen test de chirurg de stabiliteit van de kunstheup. Als de stabiliteit goed is bevonden, zal de chirurg de definitieve prothese componenten plaatsen. Vervolgens zorgt hij ervoor dat de heupprothese goed vast komt te zitten.
Dit kan op twee manieren:
- Een ingroeiprothese (ongecementeerde heupprothese). Deze hebben een dun laagje coating dat vastgroeit in het eigen bot.
- Ook kan de chirurg een prothese kiezen die met botcement gefixeerd wordt in het bot (gecementeerde heupprothese).
In ViaSana worden de meeste heupprotheses geplaatst zonder cement.
De plaatsing van een heupprothese wordt vaak niet in dagbehandeling uitgevoerd. U moet een nachtje blijven.
Revalidatie
Mogelijke gevolgen
- Het is normaal dat u de eerste 4 tot 6 weken minder goed slaapt. Zo kan het zijn dat u ’s nachts vaker naar het toilet moet. Door de operatie is de bloedsomloop in uw been verstoord. Hierdoor zakt het vocht overdag in uw been. Dit wordt dik tot erg dik. Wanneer u ligt, wordt het vocht heropgenomen in de bloedbaan en afgevoerd via de blaas.
Als u gaat slapen, zet het voeteneinde van het bed omhoog, leg bijvoorbeeld een kussen onder het matras. Leg geen kussen onder uw knieholte, want dat kan leiden tot een verminderde circulatie. U mag op beide zijdes slapen. Leg wel een groot kussen tussen de benen, hiermee voorkomt u een luxatie (heup) en vloeit het vocht uit het been. - Soms komt het voor dat na de heupoperatie het gevoel bestaat van een beenlengteverschil. Na de revalidatieperiode en de behandeling door de fysiotherapeut verdwijnt dit gevoel meestal. Dit verschil is doorgaans niet groter dan één of twee centimeter. Mensen die niet geopereerd zijn, hebben dit vaak ook. Mocht u na 3 maanden toch last hebben van het beenlengteverschil, dan kunt u een ‘inlay’ in de schoen doen, of een hakverhoging aan de schoen laten maken.
Complicaties
Na de operatie zijn er overige complicaties die bij elke operatie kunnen voorkomen. Lees er hier meer over.
Leefregels en adviezen
- Enkele uren na de operatie neemt de fysiotherapeut oefeningen met u door. Ook loopt u op de dag van de operatie een klein stukje met een looprekje. Na ongeveer 4 dagen mag u starten met fysiotherapie thuis. De therapeut neemt oefeningen met u door die de beweeglijkheid, balans en kracht van uw been verbeteren.
- Na de operatie loopt u met twee krukken. De eerste week kunt u de loopafstand beperken tot kleine stukjes in huis. Bij een kwalitatief goed looppatroon kunt u op advies van uw fysiotherapeut uw krukken afbouwen naar één of geen krukken. De periode dat u krukken nodig hebt is gemiddeld 4 tot 6 weken. In het begin kan uw heup stijf aanvoelen, wat verdwijnt na een paar passen. Deze stijfheid kan een jaar aanhouden of blijvend zijn. Wij noemen dit startstijfheid. Uw been voelt de eerste tijd zwaar aan. Naarmate de zwelling afneemt, wordt dit beter.
- Na 6 weken mag u weer op de gewone fiets, mits het stabiel aanvoelt. Zwaar belastende sporten, zoals squashen, contact- en balsporten en hardlopen zijn af te raden. Skiën mag alleen na drie maanden, mits u een ervaren skiër bent. Dit is volledig op eigen risico. De zwarte piste is af te raden. Overige sporten worden wel aangeraden.
- Als u goed kunt doorlopen op de trap en u kunt lopen zonder krukken, mag u weer autorijden. Ben ervan bewust dat u een noodstop moet kunnen maken. Let op: u bent niet verzekerd als u met krukken in de auto zelf gaat rijden, ook niet in een automaat.
- De eerste drie maanden moet u een aantal bewegingen vermijden. De combinatie van de heup buigen en naar binnen draaien is niet toegestaan.
- Het is goed om te weten dat u een mechanisch kunstgewricht heeft. De meeste heupprotheses gaan minimaal 15 tot 20 jaar mee. Intensieve belasting en risicovol gebruik kunnen de duurzaamheid van het kunstgewricht nadelig beïnvloeden en in het ergste geval leiden tot loslating van de prothese.
- Klik hier voor meer informatie over de terugkeer naar activiteiten
Tips & tricks na heupprothese ▶
De orthopedie consulenten vertellen u graag wat u kunt verwachten gedurende het revalidatietraject.
Verwachtingen herstel
Check je persoonlijke prognose
Stel je kiest voor een operatieve behandeling. Algemene uitleg over verwachtingen en introductie over wat de persoonlijke prognose check is.
- Wanneer kan ik weer lopen, werken, sporten, etc.
- Pijnbeleving
- Hoe andere het herstel hebben ervaren
Patiëntervaringen
Luisterde de zorgverlener(s) goed naar u? Was de uitleg van de zorgverlener(s) begrijpelijk? Had u vertrouwen in de deskundigheid van de zorgverlener(s)? Zijn de voor- en nadelen van de behandeling of operatie aan u verteld? Bepaalde u samen met de zorgverlener(s) welke zorg of behandeling u krijgt? Was er een goede samenwerking tussen de zorgverleners in het ziekenhuis of kliniek?
Herkenbare klachten? Laat ons u vrijblijvend adviseren op basis van uw persoonlijke situatie
Maken een vrijblijvende afspraak of test de ernst van uw klachten aan de hand van een de online zelftest.
Zo weet u hoe u er voor staat en of verdere behandeling een optie kan zijn.
Kliniek ViaSana is gewaardeerd op Zorgkaart Nederland en heeft gemiddeld een cijfer van 9 2
Bekijk alle patiëntervaringen