Hernia
Herkent u dit?
- Scherpe pijn in de lage rug met uitstraling in een van uw billen of benen, soms tot de onderbeen of de voet
- Uw been kan prikkelend, branderig of doof aanvoelen
- U kunt minder kracht hebben in het been
- De pijn wordt erger bij hoesten en niezen
Hernia; wat houdt het in?
Tussen de ruggenwervels zitten er soepele schijfjes. Een hernia is een uitpuiling van een van deze schijven. Deze uitpuiling kan op een zenuw drukken, wat klachten kan geven in één of beide benen. Ook is het mogelijk dat een hernia geen klachten geeft. Ieder jaar heeft ongeveer 1-5% van de volwassen bevolking last van hernia-gerelateerde klachten. Bij drie van de vier mensen geneest een hernia vanzelf binnen drie maanden. Het is belangrijk om te blijven bewegen, dit is gunstig voor het herstel van een hernia.
Oorzaken hernia
Het is vaak niet duidelijk hoe een hernia ontstaat. Erfelijke factoren kunnen een rol spelen. Andere factoren die mogelijk een rol spelen zijn leefstijl, overgewicht, stress en roken. Hoge fysieke of mentale belasting tijdens werk kan ook een onderdeel van de oorzaak zijn. Een hernia komt het meest voor bij mensen tussen de 20 en 50 jaar.
Symptomen hernia
Met een hernia is er vaak sprake van scherpe pijn in één bil of been. Soms is deze pijn tot het onderbeen of de voet te voelen. Dit soort pijn komt door de prikkeling van de zenuw. De pijn wordt soms erger bij niezen, hoesten of persen. Het been kan ook branderig, prikkelend of doof aanvoelen. Ook kunt u minder kracht in het been hebben. Veel mensen hebben ook pijn in de onderrug. Wanneer een hernia drukt op de blaaszenuw kan dit ook problemen geven met plassen of met de ontlasting. In dat geval dient u contact op te nemen met de huisarts.
Sommige houdingen kunnen de pijn tijdelijk erger maken, bijvoorbeeld lang zitten of staan. Liggen verlicht vaak de klachten. Deze klachten kunnen ook voorkomen zonder dat er een hernia is en vaak is een oorzaak dan een combinatie van eerdergenoemde factoren.
Diagnose hernia
De diagnose kan meestal goed worden gesteld met een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek door een huisarts of door een fysiotherapeut. In het gesprek wordt er gevraagd naar het ontstaan en de aard van de klachten en worden de huidige klachten in kaart gebracht. Op basis van het onderzoek is een hernia meestal goed te herkennen.
Het maken van een röntgenfoto, MRI of CT-scan is niet meteen nodig, omdat de klachten in de meeste gevallen vanzelf herstellen binnen 12 weken. Dit betekent dat de uitpuiling van een tussenwervelschijf weer vanzelf verdwijnt en drukt dan niet meer op een zenuw. De behandeling tijdens de eerste weken is altijd hetzelfde, ongeacht de bevindingen van een röntgenfoto of scan. Een scan kan ook nadelig werken: de uitslag hoeft niet de klachten te verklaren en/of kan leiden tot ongeruste gedachten, wat het natuurlijke herstel belemmert.
In de volgende gevallen kan een MRI wel meerwaarde hebben:
- Als de huisarts denkt dat de klachten een andere oorzaak hebben
- Als u weinig kracht hebt in het been
- Als de pijn, ondanks pijnstilling, niet afneemt, maar heel hevig blijft
- Als u na 8 weken geen verbetering in de klachten merkt
- Als een operatie overwogen wordt
Niet-operatieve behandelmogelijkheden
Bij 3 van de 4 mensen gaan de hernia-klachten vanzelf over binnen 12 weken. Het afwachten is daardoor zinvol. Het is belangrijk om te blijven bewegen en de dagelijkse activiteiten te blijven doen, dit is goed voor het herstel. Het wisselen van houding en de afwisseling tussen rust en actie gedurende de dag is ook van belang. Als de klachten na 6 tot 8 weken onvoldoende zijn verbeterd, bespreekt u de andere behandelmogelijkheden met de huisarts er wordt er een keuze gemaakt tussen het voortzetten van de niet-operatieve behandeling of overgaan tot operatieve behandeling. Bij toenemende krachtverlies in het been en/of incontinentie voor urine/ontlasting moet u meteen contact met de huisarts opnemen.
Met een fysiotherapeut kunt u factoren in kaart brengen die invloed hebben op uw herstel. Denk bijvoorbeeld aan slapen, stress, bewegen en uw gedachten over de klachten. De fysiotherapeut kan u advies geven over bewegen, pijn verlichtende houdingen en ook kunt u samen met de fysiotherapeut op zoek gaan naar manieren om alledaagse dingen tijdelijk anders te gaan doen zodat u hiermee minder klachten ervaart.
In overleg met uw huisarts kunnen de klachten tijdelijk onderdrukt worden met pijnmedicatie zodat u weer kunt bewegen en de dagelijkse dingen kunt doen ondanks de klachten. Dit is goed voor het herstel.
Op de plaats van de hernia kan een ontstekingsremmer worden geïnjecteerd. De injectie zorgt er mogelijk voor dat u tijdelijk minder pijn heeft en weer kunt bewegen. Het resultaat van de injectie is meestal voelbaar binnen een paar weken. De injectie kan zo nodig herhaald worden.
Operatieve behandelingsmogelijkheden
Een operatie wordt alleen overwogen als niet-operatieve behandeling de klachten niet of nauwelijks verlicht in de eerste 6 tot 8 weken of als u veel of toenemende krachtverlies hebt in het been. Het verhaal van de patiënt, het lichamelijke onderzoek en de MRI alle drie moeten wijzen op beknelling van één specifieke zenuw die pijn of krachtverlies geeft in het verzorgingsgebied van de zenuw in het been. Als er sprake is van pijn alleen in de rug en geen of weinig pijn in het been is een operatie minder effectief om deze pijn te behandelen en heeft het geen zin. De voor- en nadelen van een operatie kunt met uw huisarts bespreken.
Meer informatie over de operatie? Bekijk de pagina Hernia operatie.
Herkenbare klachten? Laat ons u vrijblijvend adviseren op basis van uw persoonlijke situatie
Maken een vrijblijvende afspraak of test de ernst van uw klachten aan de hand van een de online zelftest.
Zo weet u hoe u er voor staat en of verdere behandeling een optie kan zijn.
Kliniek ViaSana is gewaardeerd op Zorgkaart Nederland en heeft gemiddeld een cijfer van 9 2
Bekijk alle patiëntervaringenDit mag u van ons verwachten
