Column Chenelo Martijn | De vele artrosebehandelingen

vrijdag 7 december 2018

Groenlipmossel, glucosamine, hyaluronzuur en de gewone paracetamol zijn allemaal middeltjes die gebruikt worden door patiënten met artrose. Chenelo Martijn is Physician Assistant en ziet op zijn spreekuur veel patiënten die van alles hebben uitgeprobeerd om een knie- of heupprothese zo lang mogelijk uit te stellen. In een column vertelt hij over de waar- en onwaarheden van de vele behandelmogelijkheden bij lichte artrose.

Paracetamol

Paracetamol is een pijnstiller met weinig bijwerkingen en is daarom het middel van eerste keus bij patiënten met artrose. Bij onvoldoende pijnreductie kan een ontstekingsremmer (NSAID) helpen. Het nadeel is dat ze regelmatig vervelende bijwerkingen geven. Voor patiënten die NSAID’s slecht verdragen is tramadol een optie.

Wat adviseert ViaSana? Ook binnen ViaSana adviseren we sommige patiënten paracetamol te gebruiken tot maximaal viermaal per dag 1000 mg. Wanneer nodig kan een ontstekingsremmer (NSAID) worden toegevoegd.

Glucosamine

Glucosamine komt in veel lichaamsweefsels voor. Maar de hoogste concentraties zijn te vinden in kraakbeen, ligamenten en pezen. Glucosamine zorgt ervoor dat kraakbeen vocht vasthoudt, schokken kan opvangen en glad is. Dit middel heeft bewezen voor een aantal patiënten te werken, maar voor veel helaas ook niet. De kraakbeenherstellende werking van Glucosamine is onvoldoende wetenschappelijk aangetoond. Veel fabrikanten zeggen dat Glucosamine pas na een half jaar voelbaar begint te werken. En dat het zinvol is om er lang mee door te gaan, ook als u geen verbetering voelt. Maar in de praktijk weet men meestal na 3 maanden al wel of het werkt of niet.

Wat adviseert ViaSana? Als er nog geen operatie geadviseerd wordt zijn patiënten vrij om het te gebruiken. ViaSana adviseert Glucosamine niet actief omdat het effect naar ons oordeel onvoldoende bewezen is. Gebruikt u het toch? Stop er dan in ieder geval na drie maanden mee wanneer u geen effect ervaart.

Groenlipmossel

De Groenlipmossel komt alleen voor in de extreem schone wateren van de Marlborough Sounds in Nieuw-Zeeland. Het speciale diertje is van nature een bron van goede vetzuren die ontstekingsremmend werken en bevat daarnaast Glucosamine en Chondroïtine-4 en -6 sulfaat. Na publicatie van succesvolle studies is er een flinke industrie ontstaan in het verwerken van Groenlipmosselen voor gewrichtsproducten. De kwaliteit van deze producten verschilt helaas enorm.

Wat adviseert ViaSana? Als er nog geen operatie geadviseerd wordt zijn patiënten vrij om het te gebruiken. ViaSana adviseert groenlipmossel niet actief omdat het effect naar ons oordeel onvoldoende bewezen is.

Corticosteroïden

Corticosteroïden kunnen gebruikt worden als krachtige ontstekingsremmers. Met een injectie worden deze in het gewricht gespoten. Ontstekingen bij artrose kunnen hiermee de kop ingedrukt worden. Het effect van een injectie is wisselend en per patiënt verschillend.

Wat adviseert ViaSana? Deze injecties worden in ViaSana geplaatst in verschillende gewrichten en met verschillende doelen. Sommige patiënten hebben geen of een kortdurend effect en anderen hebben langer dan een jaar profijt.

Hyaluronzuur

Hyaluron zit van nature in het menselijk lichaam. Het zit vooral in gewrichtsweefsel en gewrichtsvloeistof. Dit lichaamseigen hyaluron werkt als een smeermiddel en schokdemper in de gewrichtsvloeistof van een gewricht. Het doel van een hyaluronzuurinjectie is om de pijn in het gewricht te verminderen.

Wat adviseert ViaSana? ViaSana volgt de richtlijn van de Nederlandse Orthopedie Vereniging en gebruikt geen Hyaluronzuur. Op basis van de huidige stand van de wetenschap kan men stellen dat hyaluronzuur injecties tot nu toe geen tot een beperkt positief effect hebben aangetoond op symptoom reductie bij de behandeling van artrose van de knie. Het effect op de lange termijn is niet bekend. Er is dus meer degelijk wetenschappelijk onderzoek nodig om het positief effect, de bijwerkingen en effecten op lange termijn van hyaluronzuur bij artrose van de knie aan te tonen.

Fysiotherapie

Overmatig gebruik van de aangedane gewrichten kan gewrichtsgezondheid en artrose verergeren, maar te weinig bewegen is ook niet goed, daar worden de gewrichten slapper van. De patiënt  moet een balans vinden om zijn/haar gewrichten goed te houden, zodat ze sterk  zijn, en fysiotherapie kan daarbij helpen. In de praktijk is gebleken dat wekelijks een behandeling gedurende acht tot twaalf weken gemiddeld voldoende is om een patiënt de oefentherapie aan te leren. Daarna kan de patiënt dit zelf in de thuissituatie of in de sportschool voortzetten.

Wat adviseert ViaSana? Fysiotherapie wordt eigenlijk altijd geadviseerd, of er nu wel of niet wordt geopereerd. Want als spieren goed zijn is de revalidatie na een operatie sneller. Patiënten die niet worden geopereerd krijgen vaak fysiotherapie als advies. De klachten worden hier vaak minder heftig door. Een voorwaarde is wel dat een goede fysiotherapeut wordt gekozen.

Afvallen

Door overgewicht wordt de kans op artrose groter. Ook wordt artrose sneller ernstiger als er sprake is van overgewicht.

Wat adviseert ViaSana? Patiënten met een BMI van boven de 35 worden in ViaSana geadviseerd om af te vallen. Dit zorgt bij een eventuele operatie voor minder kans op complicaties. De juiste combinatie met fysiotherapie zorgt ervoor dat kracht en conditie dermate verbeteren waardoor soms zelfs helemaal geen gewrichtsvervanging meer nodig is of deze uitgesteld kan worden.