Artrose knie
Herkent u dit?
- Pijn rondom uw knie
- Stijfheid in de knie, met name nadat u gezeten heeft
- Zwelling in de knie
- Moeite met buigen of strekken van uw knie
Knieartrose; wat houdt het in?
Het kniegewricht bestaat uit; bovenbeen (femur), onderbeen (tibia) en knieschijf (patella). Het uiteinde van boven- en onderbeen bevat kraakbeen wat ervoor zorgt dat de knie soepel kan bewegen. Bij knieartrose is de kwaliteit van het kraakbeen verminderd en kunnen klachten ontstaan. In de volksmond ook wel bekend als slijtage wat hoort bij het proces van ouder worden. Artrose in de knie is daardoor een veelvoorkomende aandoening die door orthopeden ook wel gonartrose wordt genoemd.
Oorzaken en risicofactoren knieartrose
Kraakbeen is elastisch en glad bindweefsel en zorgt ervoor dat de knie makkelijk kan bewegen. Kraakbeen bestaat uit vocht en heeft iets weg van een spons. Door telkens te belasten en ontlasten zorg je ervoor dat de 'spons' water, zuurstof en voedingsstoffen op kan nemen. Bij te weinig of te veel belasten werkt deze sponsfunctie niet goed. Gedurende het leven worden gewrichten voortdurend blootgesteld aan krachten waardoor langzaam slijtage aan het kraakbeen ontstaat. Hierdoor wordt het kraakbeen dunner en ruwer. Meestal is de slijtage die tijdens het leven ontstaat gering en hoeft u hier geen klachten van te ervaren. Wanneer echter de kwaliteit van het kraakbeen sterk verminderd is, kan dit pijn, zwelling en een beperkte belastbaarheid van het gewricht veroorzaken.
Er zijn bepaalde risicofactoren die de kans op artrose verhogen zoals:
- Letsels van het gewricht, denk bij de knie aan meniscus- en kraakbeen letsel of een gescheurde voorste kruisband
- Ontsteking in het gewricht zoals bij reumatoïde artritis en jicht.
- Leeftijd, met toenemende leeftijd neemt de kans op het krijgen van artrose toe.
- Veel artrose in de familie, een bepaalde genetisch afwijking is hier nog niet voor gevonden.
- Overgewicht geeft op de gewichtsdragende gewrichten (heup en knie) meer kans op verslechtering van het kraakbeen.
Symptomen knieartrose
Kenmerken van artrose zijn:
- De klachten worden erger bij toenemende belasting van het gewricht.
- Stijfheid van het gewricht in de ochtend of na lang zitten.
- Opstartklachten, bijvoorbeeld bij het opstaan vanuit een stoel.
Pijn en stijfheid
Vaak begint artrose in de knie met pijn en stijfheid. Deze pijn en/of stijfheid ervaart u tijdens het belasten of in rustmoment nadat u iets heeft gedaan. Zo kan u pijn en/of stijfheid ervaren ’s ochtends of na een tijdlang gezeten, gestaan of gelegen te hebben. Deze pijn wordt ook wel startpijn of ochtendstijfheid genoemd. Wanneer uw knie meer belast wordt kan stijfheid en pijnklachten meer aanwezig zijn.
Veranderde gewrichten
Artrose in de knie kan leiden tot een zichtbare verandering van het kniegewricht. Bijvoorbeeld dat het gewricht breder wordt of een andere stand aanneemt. Dit heeft niet altijd een relatie met pijnklachten, het is wel een indicatie voor artrose.
Krakende gewrichten
Een ander symptoom is het kraken of knoepen (crepiteren) van het gewricht. Dit houdt in dat bij het bewegen van de knie een krakend geluid hoorbaar is. Crepiteren is op zichzelf staand geen symptoom. Dit krakende geluid kan namelijk zowel bij artrotische gewrichten als gezonde gewrichten aanwezig zijn.
Ontsteking
Een ontsteking van het gewricht kan ontstaan. Dit is zicht- en voelbaar wanneer de knie dikker, roder, warmer en pijnlijker is en daarnaast neemt de beweeglijkheid (tijdelijk) af. In deze situatie kan het zinvol zijn het gewricht te ontlasten door bijvoorbeeld krukken te gebruiken. Wanneer het piekmoment van klachten afgenomen is, blijft het gewricht voor jaren weer redelijk tot goed belastbaar.
Diagnose
Veel mensen komen bij ViaSana met de verwachting dat zij een MRI-scan of een kijkoperatie krijgen. Recent onderzoek heeft aangetoond dat dit in de meeste gevallen niet zinvol is.
Een MRI van de knie laat bij mensen boven de 50 jaar vrijwel altijd afwijkingen zien, ook bij mensen die helemaal geen klachten hebben. Een MRI-scan heeft daarom in deze gevallen geen meerwaarde. De orthopedisch chirurg kan de oorzaak van uw klachten wel op andere manieren goed vaststellen. Op basis van een goed gesprek, lichamelijk onderzoek en een gewone röntgenfoto. De verdenking op artrose wordt daarbij sterker wanneer u:
- Ouder bent dan 50 jaar;
- De klachten erger worden bij toenemende belasting van het gewricht;
- De stijfheid 's ochtends niet langer duurt dan 30 minuten (bij reuma duurt dit bijvoorbeeld langer);
- Startklachten heeft, bijvoorbeeld bij het opstaan vanuit een stoel.
Niet alleen ouderen krijgen artrose. Steeds meer 30-plussers kampen met slijtageklachten. Bij 25% hiervan is overgewicht de oorzaak. Uit onderzoek is gebleken dat slechts 5% gewichtsverlies kan bijdragen aan het voorkomen van knieartrose.
Bij patiënten ouder dan 50 jaar met knieartrose, blijkt een kijkoperatie geen verbetering te geven. Verouderd kraakbeen is namelijk niet met een operatie te repareren. Daarnaast kan een operatie waarbij de meniscus in zijn geheel of gedeeltelijk verwijderd wordt, de ontwikkeling van artrose alleen maar versnellen. Om onnodig risico en teleurstelling te voorkomen, wordt een kijkoperatie in deze gevallen afgeraden. In deze gevallen wordt geprobeerd uw klachten middels de onderstaande behandelmogelijkheden te verhelpen.
Niet-operatieve behandelmogelijkheden
Als genoeg bewegen zelf niet lukt of klachten nemen toe, kan een fysiotherapeut u hierbij helpen. Allereerst bespreekt u met de fysiotherapeut wat uw klachten zijn en welke hulp u nodig heeft. Vervolgens volgt een lichamelijk onderzoek. Daarna wordt er in samenspraak een behandelplan opgesteld die vaak bestaat uit:
Voorlichting en advies
U krijgt informatie over artrose en hoe u hier in het dagelijks leven het beste mee om kunt gaan. Deze informatie is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Wist u dat ViaSana geregeld informatieavonden over artrose houdt?
Oefentherapie
Spierversterkende oefeningen geven goed resultaat bij artrose. De fysiotherapeut zal de oefeningen samen met u doornemen. Daarnaast zal er uitgelegd worden hoe de oefeningen rustig opgebouwd kunnen worden. Uiteindelijk is het van belang om de oefeningen thuis voort te zetten.
Oefenprogramma specifiek voor artroseklachten
Een voorbeeld van een bewezen effectief oefenprogramma voor artrose is GLA:D (Good Life with osteoArtritis Denmark). Het programma heeft als doel om uw kwaliteit van leven te verbeteren en een operatie voor een heup- of knieprothese uit te stellen of zelfs te voorkomen. De inhoud van het programma is een combinatie van voorlichting en advies over artrose en een oefenprogramma van 6 weken. Het GLA:D programma wordt gegeven door fysiotherapeuten die hierin gespecialiseerd zijn.
De fysiotherapeut kan u ook adviseren in het gebruik van hulpmiddelen. In periodes van veel pijn is het van belang om wel te blijven bewegen. Krukken of een rollator kunnen (tijdelijk) ondersteuning bieden bij het wandelen.
De orthopedisch chirurg kan een brace voorschrijven ter ondersteuning van het kniegewricht. Het doel van de brace is om druk van het kniegewricht af te halen waardoor u gemakkelijker en met minder pijn kan lopen.
Paracetamol en NSAID tabletten
Wanneer de pijn gedurende een lange periode toeneemt of u weet dat u bij beweging meer pijn zult krijgen, dan zijn er een aantal medicijnen die kunnen helpen. Voorbeelden hiervan zijn een paracetamol en NSAID-tabletten. Onder deze NSAID-tabletten vallen ibuprofen, naproxen en diclofenac. Aan het gebruik van pijnmedicatie zitten enkele risico’s en mogelijke bijwerkingen. Daarom is het altijd van belang om uw pijn en de daarbij behorende medicatie met uw huisarts of orthopedisch chirurg te bespreken.
Corticosteroïde-injectie
Corticosteroïden kunnen gebruikt worden als krachtige ontstekingsremmers. Door middel van een injectie worden deze in uw gewricht gespoten. Deze injecties worden binnen ViaSana geplaatst in verschillende gewrichten en met verschillende effecten. Enkele patiënten geven aan geen of een kortdurend effect te ervaren. Anderen geven aan langer dan een jaar profijt te hebben.
Operatieve behandelmogelijkheden
Bij patiënten ouder dan 50 jaar met knieartrose, blijkt een kijkoperatie geen verbetering te geven. Verouderd kraakbeen is namelijk niet met een operatie te repareren. Daarnaast kan een operatie de ontwikkeling van artrose versnellen. Om onnodig risico en teleurstelling te voorkomen, wordt een kijkoperatie in veel gevallen afgeraden.
Als er sprake is van een standsafwijking van de knie in combinatie met artrose, kan de orthopedisch chirurg mogelijk een standbeencorrectie uitvoeren. Door verandering van de stand van de been-as, kan de druk op het pijnlijke gedeelte van de knie verminderd worden.
Bij ernstige knieartrose is het gewrichtskraakbeen zo ernstig beschadigd dat pijn en bewegingsbeperking u hinderen in het dagelijks leven. Fysiotherapie en andere niet-operatieve behandelmethodes hebben u niet (voldoende) geholpen. Afhankelijk van de plek en grootte van de artrose kan een halve of een hele knieprothese geplaatst worden.
Beweegapp voor mensen met knie artrose
MotiMove is een beweegapp voor mensen met pijn. Heeft u artrose in uw knie? Deze app helpt:
- Oefeningen – Kies oefeningen afgestemd op jouw gewrichten en pijnniveau.
- Pijndagboek – Volg je pijnpatronen en ontdek wat werkt.
- Activiteitenmonitor – Houd je activiteit in balans met slimme tips.
- Dagelijkse pijnfeitjes – Leer van artsen, fysiotherapeuten, psychologen en diëtisten.
Herkenbare klachten? Laat ons u vrijblijvend adviseren op basis van uw persoonlijke situatie
Maken een vrijblijvende afspraak of test de ernst van uw klachten aan de hand van een de online zelftest.
Zo weet u hoe u er voor staat en of verdere behandeling een optie kan zijn.
Kliniek ViaSana is gewaardeerd op Zorgkaart Nederland en heeft gemiddeld een cijfer van 9 2
Bekijk alle patiëntervaringenDit mag u van ons verwachten
